Muş Ve İlçeleri Kültür Web tanıtım
  Maniler
 

HALK EDEBİYATI

MANİLER

              Muş yöresi manilerinde mahalli ağız özellikleri hâkimdir. Mahalli dilde söylenmiş manilerde sevdalar, ayrılıklar dile getirilir. Muş'un tabii özellikleri manilerde geniş ölçüde işlenmiştir.

Altın üzüğün yanı
Durmer parmağın kani
Deme ki unutmuşam
Sıfteki sevdan hani

Men babamın gızıdım
Sandıktaki bezidım
Ele kaldırdı attı
Sanki elin gızıdım

Yanan men yanan men
Ulaşmadım yanan men
Mezarın derin yaptır 
Gelem girem yanan men

Tandırımı yandıram
Sevdiğimi kandıram
Elin elimde olsun
Dediğin yerde duram

Kaleli kantareli
Sen dertli men yareli
Gittim tabip yanına. 
Tabip menden yareli

Defe vuram zımlesin
Âşık olan dinlesin
Sevdoğunu almıyen
Hiç evlendim demesin

 Yağmur yağdı petare
Kalkın gidah sıtare
Men garip eşim garip
Huda bizi kurtare

Kaleden indim ancak 
Göğsünde sarı sancak
Ne kız oldum ne gelin
Toprağa girdim ancak

İki duvar arasi
Buldum gâvur parası
Kızın gönli var iken
Ne karışır babasi

Bent duvari bent duvari
Olmişem bent duvari
Kaşların hayraniyem
Gözlerin bendi vari

Bak almenin hasına
Al düşmüş arkasına
Yârim suya gidende
Vuruldum arkasına

Hu geldi hu geldi 
Bendi bağla su geldi
Ellerde toy düğündür
Bize haktan ne geldi

Yağmur yağar taşlara
Vurgunem kardaşlara
Olmuşam kanatsız kuş
Konardım ağaçlara

Bu dağı asam dedim
Asam dolaşam dedim
Bir vefasız yar için
Âleme paşam dedim

Başında puşan kurban
Dudağan dişan kurban
İstedim vermediler
Eşen yoldaşan kurban

Çimen yerde çimen yerde 
Soyunam çimen yerde
Yâre peşmal olaydım
Soyunam çimen yerde

Dağları dağlasınlar
Men ölem ağlasınlar
Yârimin mendilinan
Çenemi bağlasınlar

Dağ başında çedene
Yuku girdi bedene
Kaynanam izin vermez
Kalkam gidem odame

Dereler gölgelendi
Sinem kane bulandi
Ezrail can alende 
Yar boynuma dolandi

Giderim gidişimdir
Yıllarım görüşümdür
Eğil gözlerin öpem
Belki son görüşümdür

Bülbülem bağ gezerem
Mecnunam dag gezerem
Seksen yerde yarem var
El bilir sağ gezerem

Bala sarhoş bala sarhoş
Beşikte bala sarhoş
Buraya bir nalbant gelmiş
Mıh vurur nale sarhoş

Bahçelerde kelem var
Ardımızda gelen var
Eski yari unuttum
Yenilere selam var

Bingöle yar Bingöle
Sular akar Bingöle
Yar soyunmuş yıkanır
Oğlan sende gir gole

Bahçede barsız adam
Ayvasız narsız adam
Kalaysız kaba benzer
Dünyada yarsız adam

Deryalar dalgalandi
Derdim zıyadelendi
Yarimden ayrıleli 
Ciğerim parelendi

Elma attım narlığa
Geldi düştü yüklüğe
Benim abem küçüktür
Dayanmaz askerliğe

Kaşların karasi
Gözlerin elasi
Hekimi lokman gelse
Yoktur bunun çaresi

Kalenin alimleri
Ne hoştur talimleri
Gün oldi toy kuruldi
Yalandır düğünleri

Sabahtır gülüzardır
Bülbül gülü kızardır
Bu menim kara bahtım
O yare ahuzardır

Sabah oldi uyan yar
Gel yastığa dayan yar
Yastık seni tutamaz
Gel bağrıma dayan yar

Mavi boncuk düzerem
Oturmişem bükerem
Yarin geldi deseler
Ufak ufak tökerem

Otlari biçer tıpan
Hacılar keser kurban
Yarim toprağa girmiş
Toprağan taşan kurban

Rehan ektim duvare
Bülbül gele suvare
Evvel kaderin bilmedim
Şimdi oldum divane

Sivik uci kuş puni
Oldum yarin düşkünü
isterem yanan gelem
Yalın ayak kış günü

Sabah horozu banlar
Dinleyin müslümanlar
Yarim küsmüş gidiyor
Koymeyin müslümanlar

Ses verdim sesten oldun
Göğerdim bostan oldum
Bi vefasız yar için
Kendimi dostan ettim

Sabahtır sabahlığın
Kimden alam sagloğun
Bağla kuş kanadına
Gönder gelsin yağloğın

Sabah oldi uyan yar
Kalbime kan koyan yar
Dilerem murat alme
El sözüne uyan yar

Sıra sıra siniler
Kınelerden geldiler
Men yare agliyende
Eller üstüme güler

Şirazdır şirazdır
Isfahandır şirazdır
Tıfıl ağlar süt ister
Hemen küçük şirazdır

Turnalar kakar olmiş
Yurdundan gider olmiş
O yar burdan gideli
Derdim bes beter olmiş

Tendırımi yandıram
Sevdiğimi kandıram
Elin elimde olsun
Dediğin yerde duram

Yar geldi gece getti
Yukladım gece getti
Can verdim emek verdim
Emeğim puce getti

Yağmur yağar gol olur
Yolculara yol olur
Gidin anama deyin
Ağlamasın kor olur      

Karlı tipili dağlar
Dal fesimi yar bağlar
Bu dertlerki mende var
Eşiden duyan ağlar

Su gelir bendi döger
Göger bostanım göger
Ben burada garip düştüm
Her gelen beni döger

Yol üstünde duraram
Men boynumu buraram
Gelen geçen yolcudan
Men yârimi soraram

Düz mahallesi düzayak
Kalkın gidah yalneyak
O yarın toyu oler 
Hep beraber öyniyak

Kekliğim öter gelir
Tüyünü töker gelir
Hakikatli yar ole 
Dağlari söker gelir

Akşam oldu akşamlar
Suya iner tavşanlar
Evli evine gider
Garip nerde akşamlar

Armut ağaci deste
Dibinde düştüm haste
Ben haste yârim haste
Şerbetim kaldi taste

Alme attım karşiye
Yuvarlandi çarşiye
Muşumuza tel gelmiş
Kızlar kale turşuye

Bu dağlarda tavşan
Yol ver yare kavuşam
Gün gele devran döne
Mende yare kavuşam

Bu dağda kuş oturur
Kuş kuşa yem götürür 
Bıldırki şad göynümde
Bu yıl baykuş ötüşür

Bahar olsun gül olsun
Yar yollan gül olsun 
Doksan dokuz yarem var 
Bide sen vur yüz olsun

Bu dağın kari menem
Yel vurur erimerem
Gidın anama deyin
Gülmemiş oğli menem

Derdekerem derdekerem
Raböimdir derde kerem
Tarlam gam çiftim keder
Sürdükçe dert ekerem

Geceler geçti benden
Aç gözüm doymaz senden
Kafir putundan dönmez
Ben nasıl dönem senden

Gecenin yarısıdır 
Ömrümün yarısıdır
Güzel bir insaf eyle 
İnsaf dinin yansıdır

Garibem yoktur arkam
Kanadım yoktur kalkam
Çıkam dağlar başına
Yarim nerdedir bakam

Gir bağa boyun görem
Elin uzat gül verem 
Ciğerim kebap oldi
Yar seni nerde görem

Kale başında tandır
Yandır Allahım yandır
Meni göğercin eyle
Yarın yanına kondur

Gine men gine men
Doldur içem gine men
Geçti ömür buldu kemal
Genç olmaram gine men

Göğercin yumurtasi
Yarimin sedef tasi
Yedi kardeşim öle
Yare tutaram yasi

Gül üşüdü gül üşüdü
Kar yağdı gül üşüdü
Meni dertlere salan
O yarın gülüşüdü

Gül yüzün aydır bana
Kaşların yaydır bana
Men ölsem canım kurban
Sen ölsen vaydır bana

Hu geldi hu geldi
Bende bağla su geldi
Ellerde toy düğün var
Bize haktan bu geldi

İpek kumaş takmerem
Yaraliyem ağliyem
Neştirlenmiş yaremi
Gül yerine kokliyem

Karadır kaşın ördek
Yeşildir başın ördek
Hergün çüt çüt gezersin
Hani yoldaşın ördek

Karlı tipili dağlar
Dal fesimi yar bağlar
Bu dertler ki mende var
İçinden duyan ağlar

Sürme meni sürme meni
Kapından sürme meni
Eski emektarınam
Çek gözan sürme meni

Yaramaz yaramazdır
Ok değmiş yaram azdır
Cümle yaram sağaldi
Bir yaram yaramazdır

Şeftali sitil ettim
Yareme fitil ettim
Ölüm Allanın emri
Mevlama şükür ettim

Yol gelir fani fani
Kaldır güzel yorğani
Yastık kurbanın olam
Hani döşek sultani

Yarami dağladılar
Gözümü bağladılar
Men mezare gidende
Peşimden ağladılar

Mendilim benek benek
Ortasi çarkı felek
Felek evin yıkılsın
Ne don kaldi ne könek

Karyolanın eteği
Tel tel olmiş ipeği
Sendemi adam oldın
Mahallenin köpeği

Mendilin ucu çivit
Men seni sevdim iğit
Sevdim de alemedım
Belki ölesen iğit

Maydanos bağladılar
Ciğerim dağladılar
Men seni almazdım
Başıme bağladılar

Odede hasırım var
Tarlede mısırım var
İtin köpeğin kızi
Menim ne kusurum var

Su bağladım tutloge
Getti değdi yükloge
Bizim oğlan küçüktür
Dayanmaz evliloğe

Reftad aldım meğesi
Kestim gömlek yekasi
Bizim evden görünür
Sev doğumun odasi

Bizim bağ üzüm tutar
Üzümü salğum tutar
Ne babamde merhamet
Ne menim üzüm tutar

Baba mendan bar ister
Heç olmedan var ister
El değmemiş bostandan
Baba kalkmış bar ister

Su ağar hışır hışır
Abem pantor değişır
Kurban olam abeme
Ne geyine yakışır

Bülbül bir sari kuşdur
Sesi saraye hoştur
Kınemeyin bülbülü
Aşığlık naçar iştir

Kurtigin kari menem
Gün vurar erimerem
Gidin aname deyin
Gülmemiş oğli menem

 
   
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol